Cerita
Cerkak
A.
Pangerten
cerita cerkak (cerkak) yaiku crita
kang ringkes,prasaja, lan ora mbutuhake wektu kang suwe anggone maca.
B.
Titikane
Cerkak
1. Fiktif/
ora nyata
2. Critane
ringkes (ora mbutuhake wektu kang suwe kanggo maca)
3. Kurang
ska 10.000 tembung
4. Gegayutan
karo lelakone manungsa
5. Alur
crita dumadi saka wiwitan, dredah, ngrampungake perkara.
C.
Unsur-Unsur
Cerkak
Unsur cerkak bisa kabedakake dadi
unsur intrinsik lan unsur ekstrinsik
1.
Unsur
intrinsik
a. Tema
Yaiku
ide pokok utawa kang dadi underane prakara crita.
b. Paraga
Yaiku
pelaku kang mbangun crita. Paraga kaperang dadi telu,yaiku:
Ø Protagonist
yaiku paraga kang nyengkuyung dalane crita, biasane nduweni sifat kang becik.
Ø Antagonis
yaiku paraga kang nentang dalane crita utawa nentang protagonist. Biasane nduweni
sifat kang ala.
Ø Titagonis
yaiku parag kang dadi panengah. Biasane nduweni sifat becik lang ndukung marang
paraga protagonist.
c. Watak
Yaiku
tandha-tandh fisik (dhuwur,lemu,pesek ,lsp) lan tandha-tandha non-fisik kang
diduweni paraga (galak, sumeh,grapyak,pinter,lsp).
d. Setting
lan Latar
Setting
yaiku papan lan wektu kadadeane crita. (papan: pasar,sawah,dalan,kantor. Wektu:
esuk,awan,sore,bengi)
Latar
yaiku kalebu ing setting. Latr iku suasana kang ana ing sajroning carita.
(sedhih,seneng,ayem,tentrem,lsp)
e. Sudut
Pandang
Yaiku
ing ngendi pengarang mapanake dheweke ing crita. Sudut pandang iku ana
loro,yaiku:
Ø Sudut
pandang wong kapisan
Pangripta
kaya dene paraga kang ana ing carita. Umume nganggo tembung ganti
aku,enyong,lan kula.
Ø Sudut
pandang wong katelu
Pangripta
namung dadi pengamat dlane crita. Kanggo nyritakake dalane crita umume
nggunakake jeneng uwong, tembung ganti katelu kaya panjenenganipun.
f. Basa
Yaiku
basa kang digunakake pengarang ing crita.
g. Amanat
Yaiku
piweling kanga arep diwenehake pengarang marang wong kang maca cerkak.
h. Alur/
Plot
Yaiku
reroncening crita utawa urut-urutane crita wiwit lekas nganti pungkasan.
Alur
iku kaperang dadi telu:
Ø Alur
maju
Ø Alur
mundur
Ø Alur
campuran
Bakune
crita wiwit saka wiwitan nganti pungkasan (perkenalan,konflik,penyelesaian).
Miturut Aristoteles struktur cerita kawangun saking enem unsur kanthi
urut,yaiku:
Ø Introduksi : Ngenalake paraga
Ø Reasing action : Paraga utama nduweni niat lan tumindhak
Ø Konflik : Paraga utama nduweni
cecongkrahan
Ø Klimaks : Nemukake solusi kanggo
cecongkrahan kang ana
Ø Resolusi : Asile saka solusi kang ditemukake
Ø Kongklusi : Dudutan utawa panutuping crita.
2.
Unsur Ekstrinsik
Yaiku
unsur kang mbangun cerkak saka sanjabane cerkak, kang mangaribawani pangripta
anggenipun ngripta cerkak ing antarane:
a.
Agama
b.
Ekonomi
c.
Sosial
d.
Pendhidhikan,
lan
e.
Budaya
D. Sinopsis cerkak
Sinopsis inggih
punika ringkesan carios kanthi ngutamakaken plot utawi alur ingkang pas lan
narik kawigatosan saking satunggaling cerkak,novel, utawi drama. Nulis sinopsis
bisa ditindhakake kanthi cara:
1.
Maos
naskah aslinipun kangge mangertosi kesan umum panganggitipun
2.
Nyerat
gagasan utama kanthi maringi garis ngandhap gagasan-gagasan ingkag wigati
punika.
3.
Ndamel
ringkesan adhedasar gagasan-gagasan kang ana ing crita, kita ginakaken ukara
ingkang padhet, efektif lan narik kawigatosan nanging tetep nggambaraken waosan
aslinipun.
4.
Pachelaton
lan monolog tokoh cekap dipunserat wos utawi dipun padosi garis agungipun
kemawon.
5.
Ringkesan
sinopsis mboten angsal nyimpang saking crita aslinipun.
Komentar
Posting Komentar